Ayların ve günlerin isimleri nereden geliyor?

Share


OCAK: Eski Türkçe’den od(ateş)dan odak/ocak (ateş olan yer ateşlik)(Kaynak :Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,SosyalYayınlar,1995,İstanbul)

ŞUBAT: Süryanice’den, şabat/şobat.(Kaynak:Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,Sosyal Yayınlar,1995,İstanbul); Süryani dilinden, yılın ikinci ayı, ki yirmi sekiz (artık yıllarda yirmi dokuz) gün( Kaynak:Türk Dil Kurumu Sözlüğü,TDK Yayınları,1965,Ankara)

MART: Latince’den yılın üçüncü ayı.(Kaynak:Türk Dil Kurumu Sözlüğü,TDK Yayınları,1965,Ankara); Latince’den Mars(savaş tanrısı)tan martius (Mars’la ilgili olan,Mars ayı)(Kaynak:Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,Sosyal Yayınlar,1995,İstanbul)

NİSAN: Süryanice’den, nisanna (kökeni Akad. nisannus)dan(Kaynak:Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,Sosyal Yayınlar,1995,İstanbul); Süryanice’den yılının döndürcü ayı.(Kaynak:Türk Dil Kurumu Sözlüğü,TDK Yayınları,1965,Ankara)

MAYIS: Latince’den, yılın beşinci ayı.(Kaynak:Türk Dil Kurumu Sözlüğü,TDK Yayınları,1965,Ankara); Latince’den, maius (magnus/büyük, maior/daha büyük, maius)tan mayıs..(Kaynak:Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,Sosyal Yayınlar,1995,İstanbul)

HAZİRAN: Süryanice’den hazaran/hazuran (sıcak, hazıran)dan haziran.(Kaynak :Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,SosyalYayınlar,1995,İstanbul); Süryanice’den.(Kaynak:Türk Dil Kurumu Sözlüğü,TDKYayınları,1965,Ankara)

TEMMUZ: Sümerce’den dummuzi’den, İbranice’de tammuz (efendi, bey anlamında).(Kaynak:Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,SosyalYayınlar,1995,İstanbul)

AĞUSTOS: Latince’den augustos (Roma İmparatoru Agustos’un adından) tanağustos.(Kaynak:Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,SosyalYayınlar,1995,İstanbul); Latince’den, yılın otuz bir gün süren sekizinciayı.(Kaynak:Türk Dil Kurumu Sözlüğü,TDK Yayınları,1965,Ankara)

EYLÜL: Süryahice’den, aylul (eylül)dan, eylül (üzüm ayı). Hint-Avrupadillerinde “eylül” ayının karşılığı yedi sayısıdır.

(Kaynak:Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,Sosyal Yayınlar,1995,İstanbul); Yılın dokuzuncu ayı olup, otuz gün sürer.(Kaynak:Türk Dil Kurumu Sözlüğü,TDKYayınları,1965,Ankara)

EKİM: Türkçe, tarlaların ekildiği ay.(Kaynak:Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,Sosyal Yayınlar,1995,İstanbul)

KASIM: Arapça’dan ayıran, bölen, kısımlayan anlamında.(Kaynak: Temel Büyük Türkçe Sözlük,Dr.Mehmet Doğan,Bahar Yayınları,1994,İstanbul.)

ARALIK: Türkçe, iki şey arasındaki boşluk.(Kaynak:Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu,Sosyal Yayınlar,1995,İstanbul)

Günlerin isimleri:

Pazartesi: Herkesin bildiği gibi, “pazar-ertesi”, yani pazarın kurulduğu günden sonraki gün…

Salı: Farsça’daki “salis”ten (üçüncü demek) geliyor, yani “haftanın 3. günü”…

Çarşamba: Farsça’daki “çehar” (dört) ve “şenbe”den (gün) geliyor (4. gün).

Perşembe: Yine Farsça: “penç” (beş) ve “şenbe”den (5. gün)…

Cuma: Arapça’daki “cem” (toplanma) kökünden “cum’a”… (cem, cami, cuma, cumhur, cumhuriyet, cemaat, cemiyet, vb. hep aynı kökten türemiştir) Müslüman toplumlarda toplanma günü, cuma…

Cumartesi: “Cuma-ertesi”, yani toplanma gününden sonra gelen gün…

Pazar: Farsça’daki “bazar”‘dan (yiyecek, öteberi satılan yer, pazar) geliyor. Büyük olasılıkla “pazar yerinin kurulduğu gün” anlamında adını almış.

Share

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir